Het verhaal van slaap en de donut

Een paar nachten geleden sliep ik zo slecht. Ik lag te draaien en te woelen, werd een paar keer wakker, had het even koud en toen weer te warm. Ik werd wakker met het gevoel niet geslapen te hebben.

Die dag had ik een wat minder goed humeur. Nou, ja, 'wát minder' ...

Ik kon zomaar ineens super geïrriteerd zijn. Op een houtblok dat de kachel niet in wilde, op een potlood dat niet geslepen wilde worden, ineens op niks en alles en ook op mijn lief.

Slecht slapen doet iets met je prikkelbaarheid. Aan de andere kant: goed slapen doet ook iets! Want vannacht sliep ik als een roos en vanmorgen werd ik vrolijk wakker. Ik ben ontspannen. De kachel, het potlood en mijn lief zijn er heel blij mee dat ik lekker geslapen heb. En ik ook. :-)

Hondenslaap

Voor honden is goed slapen net zo belangrijk. Een hond die goed slaapt is meer ontspannen en een ontspannen hond slaapt goed. Een ontspannen hond zie je overdag regelmatig zijn ogen dicht doen. En een paar keer per dag in een diepe slaap liggen waar hij niet makkelijk uit gestoord wordt.

Als je echter een hond hebt die bijvoorbeeld uitvalt naar honden, schrikachtig is, nerveus of druk in huis dan is het belangrijk eens te kijken naar zijn slaappatroon. Er is een grote kans dat jouw hond niet aan de slaap komt die hij zo hard nodig heeft om (meer) ontspannen de dag door te komen. Of dat hij wel lekker gaat liggen maar bij ieder geluid wakker schiet.

Overdag slapen

Goed en diep slapen maken een hond minder prikkelbaar. Net als bij mij. En waar mensen met 7 of 8 uur slaap vrolijk de dag door komen heeft een hond veel meer slaap nodig. Een pup wel tot 20 uur per etmaal, een volwassen hond 14 tot 16 uur en een senior slaapt weer meer dan 16 uur. Honden slapen dus ook veel overdag!

Wat doe je eraan?

Maar okee, je hebt je hond eens een paar dagen geobserveerd en ziet dat hij overdag bijna niet slaapt. Of niet echt zijn rust vindt. Of dat hij wel vaak gaat liggen maar ook snel opschrikt en dus niet in zijn diepe slaap komt. Er zijn dan een paar vragen die je kunt onderzoeken.

1. Heeft je hond pijn, of andere fysieke klachten?
2. Slaapt je hond weinig omdat hij te veel prikkels krijgt?
3. Of is hij prikkelbaar, omdat hij te weinig slaapt?
4. Is de balans van activiteit en rust door de dag heen goed voor jouw hond?

ad 1. Het is als eerste fijn om langs de dierenarts en osteopaat/fysiotherapeut te gaan om pijn uit te sluiten. Als je pijn hebt of ziek bent, slaap je niet altijd goed en minder diep. Of je ziet juist dat je hond extreem veel slaapt voor zijn/haar leeftijd en bijna niet beweegt tijdens het slapen!

ad 2. Vermoed je daarna dat vooral de tweede vraag speelt, met overprikkeling? Kijk dan eens een week naar de preciezere prikkels en situaties waar hij druk of bang van wordt. Denk bijvoorbeeld aan andere honden op straat, drukte in huis, veranderingen in jouw en zijn leven. De stress die zich daardoor opbouwt maakt namelijk dat hij zijn rust niet kan vinden. Het is dan belangrijk iets aan die factoren te doen. Je kunt dan zorgen dat je hond minder prikkels te verwerken krijgt, en dat hij op een positieve manier beter leert omgaan met prikkels. Wat je precies kunt doen voert te ver voor deze blog, want het is altijd maatwerk voor jou en je hond. Kom je er zelf niet uit, dan kan een moderne trainer of gedragstherapeut je daarbij helpen.

ad 3. In het derde geval ga je kijken naar de directe relatie met slaap en de slaapplek. Het kan het zijn dat je hond bij jou bijvoorbeeld in een wat drukker huishouden woont en hij geen rust vindt. Of dat hij geen lekkere mand heeft. Of geen veilig plekje om echt in een diepe slaap te komen. Of vaak gestoord wordt. Of de slaapplek moet delen met een andere hond of huisdier. Ga dan fijne slaapplekken inrichten. Koop een heerlijke mand en maak een slaapplek waar hij nooit gestoord wordt. Maak liever nog twee of drie slaapplekjes, want honden verhuizen graag tussen het slapen door. Dat kan bijvoorbeeld een mand, een bench en een kleedje zijn - al dan niet op de bank. En onderzoek hoe je daarnaast kunt zorgen dat hij meer rust kan vinden. 

ad 4. Hoeveel activiteit je hond nodig heeft om ontspannen door het leven te gaan is heel persoonlijk. De ene hond heeft meer energie dan de ander, jonge honden willen meer spelen, senioren willen veel slapen. Ook hier mag je dus kijken naar jouw eigen hond. Wat we tegenwoordig als moderne trainers wel weten is dat er vaak fysiek te veel gedaan wordt met honden. En juist die fysieke over-stimulering zorgt voor overprikkeling en vervolgens niet kunnen slapen. Net als bij mensen die hyper zijn na sporten of feesten. Maar ook onder-stimulering kan een reden zijn om onrustig te blijven. Dan gaat het vaker over te weinig mentale uitdaging, of te weinig snuffelen of speurwerk.
Kijk naar de balans van beweging, hersen- en speurwerk en de verdeling ervan over de dag, speciaal voor jouw hond.

Combinatie van alles

Om je te helpen met het onderzoek naar het slaapgedrag van jouw hond heb ik bovenstaande vier vragen uitgesplitst. In de praktijk zie ik vaak een combinatie van de situaties: prikkels, over- of onderstimulering én een gebrek aan fijne en rustige slaapplekken. En daarbij is pijn of een andere fysieke aandoeningen ook niet zelden een belangrijke factor. Ze zijn dus alle vier zinvol om te onderzoeken als je hond niet goed slaapt. En als jij naar je hond, zijn slaapplek, prikkels en gezondheid kijkt, zul jij gaan ontdekken waar voor hem het zwaartepunt ligt. Natuurlijk kun je hier ook hulp bij vragen van een moderne hondenprofessional. 

Een donut

De aanleiding voor dit blogje was deze foto van een heerlijk slapend hondje. Ik kreeg de foto via Whatsapp van een klant. Ook bij haar hond gingen we kijken naar zijn slaappatroon en ontdekten dat hij te weinig sliep overdag. Ze kocht deze heerlijke, zachte, knusse 'donut' voor haar hond. De mand droeg meteen bij aan meer slaap en daardoor weer meer ontspanning als hij wakker was.

Iedere hond heeft trouwens eigen slaapvoorkeuren, dus ontdek waar jouw hond graag op of in slaapt. Het fijne van deze donut is, dat het haast een holletje is en heerlijk zacht. Dat kan honden een veilig gevoel geven. Maar andere honden liggen bijvoorbeeld graag wat hoger, of koeler, of in een open bench. Ook dit is maatwerk en soms even speuren naar de juiste mand.

De moraal van dit verhaal?

Kijken naar het slaappatroon van je hond geeft jou veel informatie over hoe je hond in zijn vel zit. En op basis daarvan kun je hem helpen meer te ontspannen en beter te slapen. Ben daarbij een vrolijke detective: onderzoek stap voor stap wat kan bijdragen aan een goede nacht- én dagrust. En de laatste moraal: een donut kan daarbij helpen. :-D